Passief bouwen heeft mooie uitgangspunten die voor elke energiezuinige woning geschikt zijn. Met de juiste strategie voor het ontwerp en de bouw van jouw woning zorg je voor een lage energiebehoefte. Maak gebruik van gratis zonnewarmte met een optimale oriëntatie op de zon en grote ramen op het zuiden. Goede isolatie houdt de warmte in de winter binnen en zonwering houdt je huis in de zomer koel.
Wat is Passief bouwen?
Passief bouwen is een methode om een huis energiezuinig en comfortabel te maken met zo weinig mogelijk gebruik van ‘actieve’ installaties. Een passief huis wordt zoveel mogelijk verwarmd door de zon en blijft door goede zonwering en passieve ventilatie koel in de zomer. Een compact ontwerp en goede isolatie voorkomen energieverspilling (zie ook; 10-stappenplan ontwerp passiefhuis).
Trias energetica is een stappenplan om tot een duurzaam energieconcept te komen. De eerste stap is de belangrijkste stap; het beperken van de energievraag voor verwarmen en koelen. De ‘passieve’ maatregelen die je hier neemt zijn het meest duurzaam. De driehoek kun je zien als een trechter ; na stap 1 ga je pas bepalen welke installatie je nodig hebt en wil je deze zoveel mogelijk laten draaien op hernieuwbare energie (stap 2).
Stap 1. Beperk de energievraag.
Stap 2. Gebruik energie uit reststromen en/of hernieuwbare bronnen.
Stap 3. Indien gebruik van eindige (fossiele) energiebronnen onvermijdelijk is, gebruik ze dan zeer efficiënt en compenseer dit op jaarbasis met 100% hernieuwbare energie.
De hoeveelheid energie die je nodig hebt voor het verwarmen van je woning wordt onder andere bepaald door:
-
- de grootte van de woning
- de oriëntatie op de kavel
- het aantal en de grootte van de ramen
- luchtdichtheid
- de bouwmethode
- het type glas
- de isolatie
De energiebehoefte voor koelen kun je verlagen met zonwering en zomernachtventilatie.
Door tijdens het ontwerpen al de juiste keuzes te maken kun je de kosten voor energie zo laag mogelijk houden. Het is dus essentieel om hier in een vroeg stadium van het woningontwerp rekening mee te houden.
Hoe maak je gebruik van (gratis) passieve zonne-energie?
Goed geïsoleerde gevels en kozijnen houden de warmte in de winter binnen. De keuze voor isolatiematerialen en -diktes behandelen we in het artikel over natuurlijke isolatiematerialen. Ramen en deuren zijn over het algemeen de zwakke plekken in de gevel. De gevel isoleert ongeveer 5x beter dan glas, de ramen zijn eigenlijk dus een vrij groot energielek. Bij passief bouwen is triple glas de standaard. (zie ook stap 5 en 6 van het Stappenplan Passiefhuis ontwerp)
Hoe meer ramen/glasoppervlak je in verhouding met je gevel hebt, hoe groter je energieverlies. Ramen en glazen gevels brengen daglicht en uitzicht; erg belangrijk voor een prettige woning. Het is dus de kunst om hierin de juiste balans te vinden.
Passief bouwen uitgangspunten
Door de grootste ramen zoveel mogelijk op het zuiden te oriënteren, maak je gebruik van de gratis warmte van de winterzon om je huis te verwarmen.
Op deze zijde wil je zoveel mogelijk de belangrijkste verblijfsruimtes plaatsen, zoals bijvoorbeeld de woonkamer.
Winter: lage winterzon warmt het huis op
Zomer: effectieve zonwering voor een koel huis
Met steeds hogere temperaturen in de zomer wordt het nog belangrijker om oververhitting te voorkomen. Zonwering is een must voor een comfortabel en energiezuinig huis.
Je kunt kiezen voor natuurlijke zonwering en/of voor een technische oplossing zoals overstekken, luiken of een doek.
Planten als natuurlijke zonwering voor koel huis in de zomer
De meeste bomen en planten hebben in de zomer veel blad waarmee ze voor schaduw zorgen. Als deze planten hun blad verliezen in de winter, is het zonlicht wat nu de woning binnenkomt zeer gewenst om passief te verwarmen. Planten in de buurt en langs de gevel spelen daarom een belangrijke rol bij een aangenaam (binnen)klimaat en energiebesparing.
Meer lezen?
In het 10-stappenplan voor het ontwerp van een passiefhuis vind je concrete stappen die nodig zijn om jouw huis zo duurzaam en energiezuinig mogelijk te maken.
In het artikel ‘zelfvoorzienend huis ontwerpen en bouwen’ lees je meer over efficiënte installaties en hernieuwbare energie (stap 2 en 3 van de trias energetica).
